Dự báo mưa và cảnh báo lũ trên sông Ba từ các hình thế thời tiết ảnh hưởng đến khu vực tỉnh Phú Yên

Sông Ba là con sông lớn nhất miền Trung, bắt nguồn từ đỉnh núi Kongpong có độ cao 1.200m, chảy qua các vùng kinh tế trọng điểm 4 tỉnh Gia Lai, Kon Tum, Đắc Lắc, Phú Yên. Hạ lưu sông Ba là vùng đồng bằng rộng lớn thuộc tĩnh Phú Yên (sông Ba đoạn giáp biển đổi tên là sông Đà Rằng).

Sông Ba có nhiều lợi ích về kinh tế như thủy điện, thủy lợi, nước sinh hoạt cho nhân dân tỉnh Phú Yên. Nhưng hàng năm con sông này thường xảy ra 2, 3 trận lũ lớn, gây nhiều thiệt hại về người và tài sản của nhân dân, gây ngập lụt nhiều khu vực, trong dó có Tp. Tuy Hòa là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của tỉnh.

Sông Ba có đặc tính chung của sông khu vực miền Trung, hệ thống sông ngắn và dốc, dễ sinh lũ, cường suất lũ lớn, biên độ lũ cao, lũ xuất hiện nhanh rồi rút nhanh. Nguyên nhân gây lũ là do mưa lớn gây ra bởi các hình thế thời tiết ảnh hưởng tới khu vực. Có những trận lũ lớn xảy ra thời gian từ khi bắt đầu mưa đến khi xuất hiện đỉnh lũ chỉ sau 6-12 giờ. Vì vậy, việc xây dựng phương án cảnh báo mưa, dự báo lũ kịp thời chính xác là một vấn đề rất cần thiết. Qua nhiều năm thực tế làm công tác dự báo tại Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Phú Yên, tác giả đã thống kê, tổng kết được các hình thế thời tiết gây mưa sinh lũ và lập phương án dự báo và cảnh báo lũ bằng phần mềm máy tính bước đầu thu được kết quả nhất định.