Tác giả
Đơn vị công tác
1Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia
Tóm tắt
Nghiên cứu này xác định ngày bắt đầu gió mùa mùa hè, ngày bắt đầu mùa mưa ở khu vực Tây Nguyên và khẳng định được sự khác biệt giữa ngày bắt đầu mùa mưa ở khu vực Tây Nguyên và ngày bắt đầu gió mùa mùa hè. Cụ thể, ngày bắt đầu mùa mưa trung bình nhiều năm trên khu vực Tây Nguyên xảy ra sớm hơn ngày bắt đầu gió mùa mùa hè. Phương pháp phân tích tương quan Canon đã được sử dụng để thử nghiệm dự báo và đánh giá kết quả dự báo ngày bắt đầu mùa mưa cho khu vực Tây Nguyên cho ba năm 2015, 2016, 2017 với các nhân tố dự báo được tuyển chọn là nhiệt độ bề mặt biển, bức xạ sóng dài và gió vĩ hướng trên mực 850 trung bình ba tháng đầu năm. Kết quả cho thấy phân tích tương quan Canon có thể áp dụng được trong nghiệp vụ dự báo hạn dài (hạn tháng, mùa) đối với ngày bắt đầu mùa mưa ở khu vực Tây Nguyên.
Từ khóa
Trích dẫn bài báo
Phạm Thị Châm, Trần Thị Thúy Nga, Hoàng Đức Cường, Nguyễn Đăng Quang (2017), Nghiên cứu ngày bắt đầu gió mùa mùa hè, ngày bắt đầu mùa mưa ở Tây Nguyên và khả năng dự báo thời điểm bắt đầu mùa mưa bằng phương pháp phân tích Canon. Tạp chí Khí tượng Thủy văn, 683, 1-11.
Tài liệu tham khảo
1. Lê Thị Xuân Lan và cộng sự (2017), Đặc điểm mùa mưa khu vực Nam Bộ, sách chuyên khảo, chương II, tr. 16-24.
2. Ngô Thị Thanh Hương và cộng sự (2013), Nghiên cứu ngày bắt đầu mùa mưa trên khu vực Việt Nam thời kỳ 1961-2000. Tạp chí khoa học ĐHQG Hà Nội, Khoa học Tự nhiên và Công Nghệ, Tập 29, Số 2S (2013), 72-80.
3. Phan Văn Tân và cộng sự (2016), Sự biến đổi của ngày bắt đầu mùa mưa ở Tây Nguyên và khả năng dự báo. Tạp chí khoa học ĐHQG Hà Nội: Các khoa học trái đất và môi trường, Tập 32, Số 3S (2016) 1-18.
4. Trần Tân Tiến và cộng sự (2004), Đề tài “Xây dựng mô hình dự báo các trường khí tượng thủy văn vùng Biển Đông”, chuyên đề “Dự báo các trường khí tượng trung bình tháng trên biển Đông”, www.lrc.tnu.edu.vn/upload/collection/brief/16266_56241.pdf
5. Carlos Alberto Repelli and Paulo Nobre (2003), CCA and statistical prediction. Statistical prediction of sea-serface temperature over the tropical Atlantic, International Journal of climatology Int. J. Climatol. 24: 45–55 (2004).
6. Kirk Baker March 29 (2005), Singular value decomposition Tutorial, https://datajobs.com/datascience-repo/SVD-Tutorial-[Kirk-Baker].pdf.
7. Landman, W. A., and E. Klopper (1998), 15-year simulation of the December to March rainfall season of the 1980 s and 1990 s using canonical correlation analysis (CCA). Water S. A. 24.4 (1998): 281-285.
8. Matsumoto J., (1997), Seasonal Transition of Summer Rainy Season over Indochina and Adjacent Monsoon Region. J.Adv.Atmos.Sci, 14(2): 231. doi: 10.1007/s00367-997-0022-0.
9. Nguyen Dang Quang et al (2014), Variations of monsoon rainfall: A simple unified index, Geophysical Research Letters, Volume 41, Issue 2, 575-581 10. Nguyen-Le Dzung, Jun Matsumoto, Thanh NgoDuc, (2015), Onset of the Rainy Seasons in the Eastern Indochina Peninsula. J. Clim, Vol. 28, 5645-5666.
11. Pham Xuan Thanh et al (2010), Onset of the summer monsoon over the southern Vietnam and its predictability. Theor Appl Climatol (2010) 99:105–113 doi 10.1007/s00704-009-0115-z.
12. Stern RD, Dennett MD, Garbutt DJ(1981), The start of the rains in West Africa. Journal ofClimatology 1, 59–68
13. Wang, B. and LinHo. (2004), Definition of South China Sea Monsoon Onset and Commencement of the East Asia Summer Monsoon. J. Clim (2004). Volum 17, 699-710.
14. Wang, B. and LinHo (2002), Rainy Season of the Asian – Pacific Summer Monsoon. Int. J. Climatol., 15, 386–398.
15. Wilks, Daniel S (2008). Improved statistical seasonal forecasts using extended training data. International Journal of Climatology 28.12 (2008): 1589-1598.
16. Zhang Y., Li T., Wang B. and et.al (2002), Onset of the summer monsoon over the Indochina Peninsula. Climatology and interannual variations. Int. J. Climatol., 15(22), 3206–3221.
17. Zhang, S., and B. Wang (2008), Global summer monsoon rainy seasons, Int. J. Climatol., 28, 1563–1578.