Tải file PDF Tác giả
Đơn vị công tác
1Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
2Trường trung học phổ thông Pleiku, Gia Lai
3Tổng cục Khí tượng Thủy văn
Tóm tắt
Nghiên cứu trình bày kết quả tích hợp ứng dụng phần mềm ALES - GIS trong đánh giá thích nghi đất nông nghiệp phục vụ lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã - trường hợp điển hình xã Ia Dreh, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai. Nghiên cứu thu thập các số liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, môi trường thông qua khảo sát nông hộ và đánh giá nhanh có sự tham gia của cộng đồng (PRA). Phương pháp đánh giá thích nghi đất đai theo Tổ chức Nông lương thế giới (FAO) được sử dụng để đánh giá sự phù hợp đất đai về kinh tế - xã hội cấp xã, hướng đến sử dụng đất bền vững. Kết quả cho thấy với các đặc tính đất đai thành lập được 52 đơn vị đất đai (LUMs) chuyên biệt cho 10 kiểu sử dụng đất (lúa nước; lúa rẫy; đậu đỗ; mỳ; ngô; mè; điều; cây ăn quả; mía; thuốc lá), được tổng hợp thành 18 vùng thích nghi. Trên cơ sở thích nghi đất đai về điều kiện tự nhiên, kinh tế và mức độ tác động của yếu tố xã hội, môi trường, các mô hình sử dụng đất theo hướng bền vững được đề xuất. Qua đó, làm cơ sở cho việc lập quy hoạch sử dụng đất đai hợp lý, hiệu quả, đáp ứng sự phát triển bền vững ở địa phương.
Từ khóa
Trích dẫn bài báo
Nguyễn Ninh Hải, Nguyễn Tuấn Anh, Nguyễn Thị Như Hương, Bạch Quang Dũng, Nguyễn Minh Kỳ (2020), Tích hợp ứng dụng ALES - GIS trong đánh giá thích nghi đất nông nghiệp hỗ trợ quy hoạch sử dụng đất cấp xã - trường hợp điển hình ở Gia Lai. Tạp chí Khí tượng Thủy văn, 712, 49-61.
Tài liệu tham khảo
1. FAO (1976), A framework for land evaluation, Soils Bulletin 32, Rome, Italy.
2. FAO (1993), An international Framework for Evaluating Sustainable Land Management (FESLM), Rome, Italy.
3. Hoàng Thị Huyền Ngọc, Nguyễn Đình Kỳ, Lưu Thế Anh (2013), Ứng dụng mô hình tích hợp ALES - GIS đánh giá thích nghi đất đai phục vụ phát triển cây chè khu vực Di Linh - Bảo Lộc. Tạp chí Các Khoa học về Trái đất, 35(3), 272-279.
4. Rossiter, D.G., Armand, R.V.W., (2000), Automated Land Evaluation System (ALES) Version 4.65 User’s Manual, Cornell university, USA.
5. Nguyễn Cao Huần, Nguyền An Thịnh, Phạm Quang Tuấn (2004), Mô hình tích hợp ALES-GIS trong quá trình đánh giá cảnh quan phục vụ phát triển cây trồng nông, lâm nghiệp huyện Sa Pa - tỉnh Lào Cai. Tạp chí Khoa học ĐHQG Hà Nội, 4, 43-50.
6. Lê Cảnh Định (2007), Tích hợp ALES và GIS trong đánh giá thích nghi đất đai huyện Cẩm Mỹ - tỉnh Đồng Nai, Tạp chí Khoa học kỹ thuật Nông Lâm nghiệp, 2, 206-213.
7. Ali, M., Mahmoud, M.S., Biswajeet, P., Fatma, A. (2009), Utilization of remote sensing data and GIS tools for and use sustainability analysis: case study in El-Hammam area, Egypt. Central European Journal of Geosciences, 1 (3), 347-367.
8. El-Kawy, O.R.A., Ismail, H.A., Rød, J.K., Suliman, A.S. (2010), A Developed GIS-based Land Evaluation Model for Agricultural Land Suitability Assessments in Arid and Semi Arid Regions. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences, 6 (5), 589-599.
9. Mohamed, S.G., El-Baroudy, A.A., Ibrahim, M.M., Mohamed, E.S. (2018), GIS-based for land evaluation in some areas at West of Nile delta, Soil Science and Agricultural Engineering, 45 (4), 1309-1319.
10. Calys-Tagoe, E., Sadick, A., Asamoah, G., Alema, M. (2019), GIS-based Analysis of Indigenous and Technical Knowledge of Soil Suitability Evaluation of Cocoa, Citrus and Oil Palm in Ejisu-Juabeng District, Ashanti Region, Ghana, International Journal of Plant & Soil Science, 29 (2), 1-8.
11. Worldbank (2018), Vietnam - Renewable Energy Development Project: Environmental plan (Vol. 11): Environmental management plan for Krong PA 2 Small Hydro Power Project, Gia Lai province.
12. Phan Chí Nguyện, Phạm Văn Hiệp, Trần Văn Dũng, Phạm Thanh Vũ và Nguyễn Kim Lợi (2017), Đánh giá tiềm năng đất đai phục vụ cho sản xuất nông nghiệp ở huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang. Tạp chí Khoa học, Đại học Cần Thơ, 2, 55-65.
13. Matthew, J.S. (1999), The use of GIS in recreation planning: An application of spatial analysis to find suitable location for recreational, Proceedings of the 1999 Northeastern Recreation Research Symposium, Department of Agriculture, Forest Service, Northeastern Research Station, NY, pp. 391-396.
14. David, G.R., Armand, R.V.W. (1997), Automated Land Evaluation System ALES Version 4.65 User’s Manual, Cornell University.
15. Ahn, C.W., Baumgardner, M.F., Biehl, L.L. (1999), Delineation of soil variability using geo-statistics and fuzzy clustering analysis of hyperspectral data. Soil Science of American Journal, 63 (1), 142-150.
16. Ismail, H.A., Morsy, I.M., El-Zahaby, E.M., El-Nagar F.S. (2001), A Developed expert system for land use planting by coupling and modeling. Alexandria Journal of Agricultural Research, 46 (3), 141-154.
17. Zhang, H., Shata, A.A.A.S., El-Sawey, Abdel-Hameed, A., Schroder, J.L. (2011), Land suitability classification of a desert area in Egypt for some crops using Microleis program. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Sciences, 8 (1), 80-94.
18. Nguyễn Thị Lan Thương, Nguyễn Minh Kỳ (2019), Ứng dụng GIS đánh giá biến động diện tích đất lâm nghiệp huyện K’bang, tỉnh Gia Lai và đề xuất giải pháp quản lý bền vững. Kỷ yếu Hội thảo Ứng dụng GIS toàn quốc năm 2019, NXB Nông nghiệp, 486-495.
19. Võ Thị Phương Thủy, Lê Cảnh Định, Phạm Nguyễn Kim Tuyến, Nguyễn Hiếu Trung (2011), Tích hợp GIS và phân tích đa tiêu chuẩn (MCA) trong đánh giá thích nghi đất đai. Kỷ yếu hội thảo ứng dụng GIS toàn quốc năm 2011, 165-174.
20. UBND huyện Krông Pa (2011), Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu (2011-2015) huyện Krông Pa, Gia Lai.
21. UBND huyện Krông Pa (2014), Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu (2011-2015) xã Ia Dreh, huyện Krông Pa, Gia Lai.
22. UBND xã Ia Dreh (2011), Quy hoạch xây dựng nông thôn mới xã Ia Dreh giai đoạn 2011-2020, Krông Pa.
23. Reshmidevi, T.V., Eldho, T.I., Jana, R. (2009), A GIS-integrated fuzzy rule-based inference system for land suitability evaluation in agricultural watersheds. Agricultural Systems, 101 (1-2), 101-109.
24. Lê Quang Trí, Phạm Thanh Vũ (2011), Ứng dụng công nghệ thông tin trong đánh giá đất đai tự nhiên và đánh giá thích nghi đa tiêu chí ở huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh, Tạp chí Khoa học, Đại học Cần Thơ, 18B, 63-72.