Tải file PDF Tác giả
Đơn vị công tác
1 Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội; cuongnk@hus.edu.vn; tranngocanh@hus.edu.vn; nxloc@hus.edu.vn
2 Trường ĐH Littoral - Côte d'Opale (ULCO) - Pháp; huyen-thanh.tran@univ-littoral.fr
3 Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, Tổng cục Khí tượng Thủy văn; thuybanguyen@gmail.com
4 Viện Địa chất và Địa vật lý Biển, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; vuhaidang@hotmail.com
*Tác giả liên hệ: cuongnk@hus.edu.vn; Tel.: +84–949170184
Tóm tắt
Bài báo trình bày phương pháp quan trắc hiện đại các trường thủy động lực trên mặt biển và bộ số liệu hiếm có đã thu nhận được tại khu vực biển từ Hải Phòng tới Thái Bình trong giai đoạn trước và khi bão Yagi đi vào vịnh Bắc Bộ bằng hệ thống radar di động tần số cao. Các số liệu quan trắc mực nước, sóng và dòng chảy được trình bày và phân tích biến động theo không gian và thời gian. Từ số liệu quan trắc mực nước từ trạm hải văn Hòn Dấu cho thấy giai đoạn khi bão Yagi đổ bộ đã gây nước dâng và rút lớn nhất tương ứng là 124 cm và 84 cm. Các quan trắc radar với độ phân giải không gian và thời gian cao cho thấy độ cao sóng có nghĩa giai đoạn bão tác động trực tiếp tới bờ biển có thể đạt xấp xỉ 3 m và biến động lớn theo độ sâu. Bão đã làm đổi hướng dòng chảy về hướng đông nam thay vì hướng tây nam như giai đoạn trước đó do tác động của gió ở phía trái đường đi của bão.
Từ khóa
Trích dẫn bài báo
Cương, N.K.; Anh, T.N.; Huyền, T.T.; Thủy, N.B.; Lộc, N.X.; Đăng, V.H. Quan trắc các trường thủy động lực khu vực biển từ Hải Phòng tới Thái Bình trong giai đoạn bão Yagi (9/2024). Tạp chí Khí tượng Thủy văn 2025, 771, 30-39.
Tài liệu tham khảo
1. Gurgel, K.W.; Antonischki, G. Remote sensing of surface currents and waves by the HF radar Wera. Proceedings of 7th International Conference on Electronic Engineering in Oceanography, Southampton, UK, 23-25 June 1997, pp. 211–217.
2. Kamli, E.; Chavanne, C.; Dumont, D. Experimental assessment of the performance of high-frequency CODAR and WERA radars to measure ocean currents in partially ice-covered waters. J. Atmos. Oceanic Technol. 2016, 33, 539–550.
3. Olascoaga, M.J.; Rypina, I.I.; Brown, M.G.; Beron, V.F.J.; Koak, H.; Brand, L.E.; Halliwell, G.R.; Shay, L.K. Persistent transport barrier on the West Florida Shelf. Geophys. Res. Lett. 2006, 33, L22603. https://doi.org/10.1029/2006GL027800.
4. Hodgins, D.O. Remote sensing of ocean surface currents with the SeaSonde HF radar. Spill Sci. Technol. Bull. 1994, 1, 109–129. doi:10.1016/1353-2561(94)90020-5.
5. Lekien, F.; Coulliette, C.; Mariano, A.J.; Ryan, E.H.; Shay, L.K.; Haller, G.; Marsden, J. Pollution release tied to invariant manifolds: A case study for the coast of Florida. Physica D. 2005, 210, 1–20. https://doi.org/10.1016/j.physd.2005.06.023.
6. Coulliette, C.; Lekien, F.; Paduan, J.D.; Haller, G.; Marsden, J.E. Optimal pollution mitigation in Monterey Bay based on coastal radar data and nonlinear dynamics. Environ. Sci. Technol. 2007, 41, 6562–6572. https://doi.org/10.1021/es0630691.
7. Ullman, D.S.; O’Donnell, J.; Kohut, J.; Fake, T.; Allen, A. Trajectory prediction using HF radar surface currents: Monte Carlo simulations of prediction uncertainties. J. Geophys. Res. 2006, 111, C12005. https://doi.org/10.1029/2006JC003715.
8. Bjorkstedt, B.P.; Roughgarden, J. Larval transport and coastal upwelling: An application of HF radar in ecological research. Oceanogr. 1997, 10(2), 64–67. https://doi.org/10.5670/oceanog.1997.25.
9. Graber, H.C.; Limouzy-Paris, C.B. Transport patterns of tropical reef fish larvae by spin-off eddies in the Straits of Florida. Oceanogr. 1997, 10(2), 68–71. doi:10.5670/oceanog.1997.26.
10. Cường, T.M.; Cương, N.K. Chế độ dòng chảy tầng mặt khu vực Vịnh Bắc Bộ dựa trên số liệu thu thập bằng radar biển. VNU J. Sci.: Earth Environ. Sci. 2016, 32(3S), 26–33.
11. Tran, M.C.; Sentchev, A.; Nguyen, K.C. Multi-scale variability of circulation in the Gulf of Tonkin from remote sensing of surface currents by High-Frequency radars. Ocean Dyn. 2021, 71, 175–194.
12. Bình, P.D.H. và Thảo, H.T. Đánh giá khả năng ứng dụng radar HF di động trong công tác quan trắc sóng và dòng chảy mặt khu vực ven biển. Tạp chí Khoa học Biến đổi khí hậu 2019, 10, 41–46.
13. Trực tuyến: https://vietnamnet.vn/tin-cuoi-cung-ve-bao-so-3-yagi-vung-ap-thap-tan-dan-mien-bac-mua-lon-2319679.html# (Truy cập ngày 10/10/2024).
14. Kokkini, Z.; Potiris, M.; Kalampokis, A.; Zervakis, V. HF Radar observations of the Dardanelles outflow current in North Eastern Aegean using validated WERA HF radar data. Mediterr. Mar. Sci. 2014, 15(4), 753–768. https://doi.org/10.12681/mms.938.
15. Liu, Y.; Weisberg, R.H.; Merz, C.R. Assessment of CODAR SeaSonde and WERA HF Radars in Mapping Surface Currents on the West Florida Shelf. J. Atmos. Oceanic Technol. 2014, 31, 1363–1382. https://doi.org/10.1175/JTECH-D-13-00107.1.
16. Shay, L.K.; Martinez-Pedraja, J.; Cook, T.M.; Haus, B.K.; Weisberg, R.H. High-Frequency Radar Mapping of Surface Currents Using WERA. J. Atmos. Oceanic Technol. 2007, 24, 484–503. https://doi.org/10.1175/JTECH1985.1.
17. Helzel, T.; Petersen, L.; Mariette, V.; Pavec, M. Reliability of Coastal Radar WERA for Coastal Zone Management. J. Coast. Res. 2011, SI 64, 1345–1347.
18. Cuong, N.K.; Anh, T.N.; Loc, N.X.; Binh, P.D.H.; Dang, V.H. Advanced high-resolution measurements of surface waves and currents using two land-based hf radars for offshore operations. Proceedings of the third Vietnam Symposium on Advances in Offshore Engineering (VSOE), 12-14 December 2024, Hanoi, Vietnam.
19. Helzel, T.; Kniephoff, M.; Petersen, L. Oceanography radar system WERA: features, accuracy, reliability and limitations. Turk. J. Elec. Eng. Comp. Sci. 2010, 18(30), 389–397.
20. Huấn, P.V. Động lực học biển - Phần 3: Thủy triều. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội, 2002, tr. 89.
21. Hien, N.X.; Uu, D.V.; Thuc, T.; Tien, P.V. Study on wave setup with the storm surge in Hai Phong coastal and estuarine region. VNU J. Sci. Earth Sci. 2010, 26, 82–89.
22. Thai, T.H.; Thuy, N.B.; Dang, V.H.; Kim, S.; Hole, R.L. Impact of the interaction of surge, wave and tide on a storm surge on the north coast of Vietnam. Procedia IUTAM 2017, 25, 82–91. https://doi.org/10.1016/j.piutam.2017.09.013.
23. Thuy, N.B.; Kim, S.; Anh, T.N.; Cuong, N.K.; Thuc, P.T.; Hole R.L. The influence of moving speeds, wind speeds, and sea level pressures on after-runner storm surges in the Gulf of Tonkin, Vietnam. Ocean Eng. 2020, 212, 107613. https://doi.org/10.1016/j.oceaneng.2020.107613.
24. Chung, T.V.; Long, B.H. Một số kết quả tính toán dòng chảy trong vịnh Bắc Bộ bằng mô hình ba chiều phi tuyến tính. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Biển 2015, 15(4), 320–333.
25. Hai, N.H.; Vinh, V.D.; Lan, T.D. Impact of sea level rise on current and wave in Van Uc coastal area. Vietnam J. Mar. Sci. Technol. 2019, 19(3), 313–325.
26. Zhang, J.; Chen, B.; Zhu, D. Numerical study of the circulation and water transport in Beibu Gulf: A short communication. IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci. Virtual, Indonesia 2021, 869, 012069.